İSMEN ZİKREDİLMEYEN AV
HAYVANLARI
Şafii (Allah'ın rahmeti
ona) dedi ki: İsmini verdiğimiz her bir av hayvanının fidyesi zikrettiğimiz gibidir.
Yenilebilir av hayvanlarından adını vermediğimiz her bir hayvanın fidyesi ise,
adını verdiklerimize kıyas ile tayin edilir. Bunların koyundan daha küçük
olanları hakkında koyun yavrularının bir farkı yoktur. Yani av hayvanının daha
yukarı olduğu miktarda koyun yavrularında da yukarı çıkılır. Ta ki av
hayvanının karşılığı koyun yavrularından bedenen onun misliyle yahut da az bir
miktar daha büyüğüyle, verilmiş olsun. Bununla birlikte av hayvanının cezası,
ancak davar türünden verilir ki; davar türü de deve, inek ve koyundur.
Şafii dedi ki: Birisi
sorsa:
- Araplar develere:
''...'' enam (Türkçe'de "davar" anlamını verdiğimiz kelime), inek
türüne: "bakar, koyun türüne de, "..." ğanem diyorken senin bu
söylediğinin delili nedir? Şöyle denilir:
- İşte yüce Allah'ın
Kitabı, benim dediğim gibi diyor. Sen bunların çoğulunu yapacak olursan hepsi
hakkında: "Ne'am" denilir ve onların daha aşağıda olanlarını daha
yukarıda olanlarına izafe edersin. Bu Arap dilini bilenlerce böyle
bilinmektedir. Şanı yüce Allah da: "Size okunacaklar hariç olmak üzere
size dört ayaklı davarlar hela! kılındı." (Maide, 1) buyurmuştur. Ben,
bununla (davarlarla) deve, inek, koyun ve keçi türünü kast ettiği hususunda
farklı bir kanaate sahip olan kimse olduğunu bilmiyorum. Bu aynı zamanda sekiz
(tekten oluşan dört) çift ile kast edilenlerdir. Yüce Allah: "Sekiz
(tekten ibaret dört) çift yaratmıştır. Koyundan ikişer, keçiden ikişer. De ki:
Erkeklerini mi yoksa dişilerini mi.. haram kıldı?" (En'am 143) Yine yüce
Allah: "Ve deveden de iki sığırdan da iki .. '' (En'am, 144)
buyurmaktadır.
İşte dört ayaklı
davarlar da bunlardır. Sekiz (tekten ibaret dört) çift de bunlardandır.
Kendilerinden kurbanlık kesilen evciller de bunlardır. "el-Budn"
denilen develer ve ihramlının kestikleri de bunlardır. Bunların dışında
yabanilerden ise kurbanlık olmaz.
Sonraki için tıkla:
İHRAMLI KİMSENİN
ÖLOÜRDÜĞÜ KUŞUN FİDYESİ